Các bữa ăn hằng ngày của bạn đã đúng chuẩn và hợp khoa học chưa? Hãy tìm hiểu về khái niệm ăn theo khoa học cũng như ý nghĩa của nó đối với sức khỏe.Ăn uống khoa học là gì?
Thế nào là một chế độ ăn khoa học? Khái niệm này có thể vẫn còn mới lạ đối với nhiều người. Nhưng có thể tạm hiểu rằng ăn uống theo khoa học chính là ăn uống đúng giờ và không bỏ qua bữa nào trong ngày. Bởi vì mỗi bữa ăn đều rất quan trọng và cần thiết. Không nên vì bất kỳ lý do gì mà ăn trễ giờ hay bỏ bữa. Hãy tạo cho cơ thể một đồng hồ sinh học ăn uống ổn định và duy trì nó mỗi ngày.
Để làm được điều này, bạn cần cố gắng ăn uống đúng giờ từng ngày, dần dần sẽ tạo thói quen và khi đó đồng hồ sinh học của bạn sẽ được thiết lập.
1.1 Tại sao phải ăn uống khoa học?
Ăn uống hợp khoa học đem lại một bữa ăn chất lượng, cung cấp đầy đủ năng lượng cho cơ thể hoạt động một cách tốt nhất. Khi ăn uống theo khoa học cơ thể bạn sẽ nhận được lượng dinh dưỡng cần thiết đây là yếu tố để duy trì một cơ thể khỏe mạnh, dẻo dai và ngăn ngừa bệnh tật. Ngược lại nếu ăn trái giờ, hay bỏ ăn sẽ gây ảnh hưởng đến đồng hồ sinh học của cơ thể có làm tổn hại bao tử và hệ tiêu hóa rất nguy hiểm.
Ăn uống đúng và hợp lý theo khoa học là việc hết sức quan trọng và cần thiết. Mỗi chúng ta nên biết cách xây dựng cho mình 1 chế độ ăn hợp lý để giữ cho cơ thể luôn khỏe mạnh, không bệnh tật. Vì vậy hãy tìm hiểu kỹ hơn về các nguyên tắc khoa học để áp dụng xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh bạn nhé.
Xây dựng và duy trì chế độ ăn uống hợp lý cũng như tuân thủ những nguyên tắc ăn uống khoa học sẽ mang tới những lợi tuyệt vời sau.
Khi ăn uống đầy đủ chất và bảo đảm đáng tin cậy vệ sinh thực phẩm thì hệ miễn dịch sẽ được tăng cường, nhờ đấy, có khả năng chống lại những vi khuẩn, virus xâm nhập và gây bệnh.
Nếu như bổ sung và cân bởi hợp lý các nhóm chất dinh dưỡng từ thực phẩm sạch, tươi ngon thì bạn không có cần phải thêm vào thuốc bổ hoặc bất kỳ thực phẩm chức năng nào khác.
Ẳn chín uống sôi, bổ sung rất nhiều trái cây và rau xanh là cách để tăng cường hệ tiêu hóa, phòng chống táo bón hiệu quả.
Một chế độ ăn uống lành mạnh liên kết với một chế độ luyện tập hợp lý sẽ mang đến một vóc dáng tuyệt vời và một làn da đẹp hình thức, khỏe bên trong.
Việc ăn uống cũng có một số nguyên tắc phải tuân theo nhất định. Bạn nên nắm rõ các nguyên tắc vàng này để đảm bảo mỗi bữa ăn của mình luôn đủ chất và đúng theo khoa học.
Nhu cầu dinh dưỡng của mỗi người là khác nhau tùy theo giới tính, độ tuổi, kích thước hay tình trạng cơ thể. Nhu cầu năng lượng nghĩa là lượng thức ăn tiêu hao phải tương đương với lượng thức ăn được cung cấp vào cơ thể. Vậy nên bạn cần cung cấp một lượng thức ăn phù hợp với cơ thể và tình trạng sức khỏe của mình. Để các hoạt động trao đổi chất diễn ra một cách bình thường. Thực tế, nhu cầu dinh dưỡng của người trưởng thành và trẻ em trung bình là:
Trung bình cơ thể 1 người cần 40 chất dinh dưỡng cần thiết. Bao gồm các loại acid amin, vitamin tan trong nước và tan trong dầu, acid béo và các chất khoáng khác. Các chất dinh dưỡng này vô cùng cần thiết vì nếu thiếu hụt có thể dẫn đến những bất thường gây tác động xấu đến cơ thể. Bên cạnh đó khi đã tiếp nhận đủ các nhóm chất dinh dưỡng cần thiết. Thì các chất dinh dưỡng được cung cấp thêm vào cơ thể được xem là có hại. Vì vậy bạn nên xác định rõ ràng mức dinh dưỡng nạp vào cơ thể mình mỗi ngày.
Nước là chìa khóa cho một cơ thể luôn tươi mới, căng tràn sức sống và khỏe mạnh. Nước thúc đẩy quá trình hidrat hóa và các hoạt động trao đổi chất diễn ra bình thường trong cơ thể. Hơn thế nữa uống đủ nước mỗi ngày còn giúp bạn có làn da đàn hồi, hạn chế quá trình lão hóa và thải độc cho gan, thận. Vậy nên hãy uống đủ nước mỗi ngày bạn nhé.
Thật ra theo nhiều nghiên cứu ăn nhiều đường không hề tốt cho sức khỏe. Nó có thể dẫn đến các hệ lụy cho hệ tiêu hóa, làm suy giảm miễn dịch và các căn bệnh tiểu đường, béo phì thậm chí là tim mạch. Do đó bạn nên chú trọng lượng đường khi nạp vào cơ thể mình mỗi ngày. Không để vượt mức cho phép vì điều này rất nguy hiểm.
Bạn có thể lựa chọn các thực phẩm ít đường hoặc không chứa đường cho các buổi ăn hằng ngày của mình như: Sữa tươi không đường, sữa chua không đường, nước ép không đường,.. Và chỉ nên bổ sung đường thông qua các loại trái cây tốt cho sức khỏe như: Nhãn, mận thanh long, xoài, nho, bơ, dưa hấu, chuối,.. Các loại trái cây này có chứa đường và các vitamin tốt cho sức khỏe cơ thể.
Một chế độ ăn uống đúng khoa học bao gồm cả tư thế ngồi thoải mái, và các phương pháp khi ăn như: Nhai kỹ, ăn thức ăn nóng và để não nghỉ ngơi. Tìm hiểu các phương pháp này kỹ hơn dưới đây nhé:
Khi ăn bạn cũng phải chú ý đến tư thế ngồi của mình. Không nên ngồi nghiêng người hay ngồi một cách không thoải mái. Vì khi ngồi đúng tư thế thì buổi ăn của bạn cũng thêm phần ngon hơn. Theo khoa học tư thế ngồi trên sàn nhà, hai chân xếp bằng khi ăn là tốt cho sức khỏe nhất. Tư thế này bắt nguồn từ một thế trong yoga có tên là Sukhasana. Khi ngồi vào tư thế này cơ thể bạn sẽ tiết ra dịch tiêu hóa giúp hệ tiêu hóa làm việc tốt hơn bình thường.
Sau khi thức dậy vào buổi sáng khoảng 20 đến 30 phút sau là thời gian ăn sáng hợp lý nhất. Lúc này cơ thể đã có thể tiếp nhận thức ăn và các dưỡng chất. Chú ý rằng bạn nên ăn các thức ăn nóng vào buổi sáng. Vì buổi sáng các hệ thần kinh, cơ bắp, mạch máu còn đang trong tình trạng co lại. Nếu ăn các thực phẩm quá lạnh máu sẽ khó lưu thông. Kéo dài tình trạng này lâu ngày sẽ ảnh hưởng lớn đến hệ tiêu hóa, gây bệnh táo bón hay các bệnh về bao tử.
Sau khi đã ăn no bạn nên dành một khoảng thời gian để não bộ nghỉ ngơi. Điều này tốt cho cả bộ não và hệ tiêu hóa của bạn. Vì khi vừa ăn xong dạ dày sẽ bắt đầu làm việc. Lúc này máu sẽ tập trung tại dạ dày làm cho lượng máu nơi khác giảm đi đặc biệt là não. Vậy nên sau buổi ăn của mình bạn nên dành một khoảng thời gian nhỏ để nghỉ ngơi và đặc biệt là không được đi tắm ngay.
Điều này tuy nghe rất quen thuộc nhưng nó thật sự quan trọng. Ở Mỹ, theo một cuộc nghiên cứu: Người không xem tivi hay làm các việc khác trong bữa ăn mà chỉ chú tâm vào việc ăn thật chậm và nhai kỹ thức ăn. Giảm 37% nguy cơ mắc các căn bệnh về dạ dày và béo phì. Việc nhai kỹ, chậm rãi này giúp bạn nhận thấy rõ hơn tình trạng cơ thể mình đang đói hay đã no. Từ đó xem có nên nạp tiếp 1 lượng thức ăn vào cơ thể hay dừng lại. Điều này rất có lợi cho đường tiêu hóa và việc hấp thụ chất dinh dưỡng.
Mỗi người sẽ có một nhu cầu dinh dưỡng khác nhau, phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như độ tuổi, giới tính, tình trạng sức khỏe, nghề nghiệp, sở yêu thích,… Nhưng dù bạn là ai, làm công tác gì thì cũng phải luôn luôn tuân thủ nguyên tắc ăn theo nhu cầu dinh dưỡng bản thân để có thể cung cấp đầy đủ năng lượng và dưỡng chất, từ đấy đảm bảo cho sự tăng trưởng của cơ thể và duy trì các hoạt động hàng ngày.
Một bữa ăn đầy đủ chất dinh dưỡng là khi bạn phối hợp hợp lý các loại thực phẩm từ 4 nhóm dưỡng chất chính là: Tinh bột, chất đạm, chất béo và vitamin, khoáng chất. Trong đó:
Tinh bột: Cung cấp năng lượng chủ yếu cho cơ thể, gồm những loại lương thực như gạo, bắp, khoai, mì,…
Chất đạm: Thức ăn có xuất xứ từ động vật như thịt, cá, trứng, sữa,… hoặc xuất xứ từ thực vật như các loại hạt, đậu, ngũ cốc,…
Chất béo: gồm có Mỡ động vật hoặc dầu thực vật.
Vitamin và khoáng chất gồm: Trái cây, rau xanh, những loại củ.
Mỗi bữa ăn phải luôn luôn đầy đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng trên. Mỗi ngày luôn luôn đảm bảo ăn đủ 3 bữa chính, tùy nhu cầu mà có thể thêm vào 1 – 2 bữa phụ, tuyệt đối không có bỏ bữa ăn sáng và không ăn quá no vào bữa tối.
Đây là nguyên tắc ăn uống được áp dụng cho cả trẻ con, người lớn lẫn người già. Mặc dù muối là gia vị quan trọng và chẳng thể thiếu, Tuy vậy, bạn chỉ dùng với một lượng cực nhỏ bằng trung bình mỗi ngày, cơ thể người trưởng thành chỉ cần 6 – 8g muối. Nếu như lạm dụng muối và ăn quá mặn thì nguy cơ mắc những bệnh về tim mạch, huyết áp là cực kỳ cao.
Đối với trẻ em, ăn càng nhạt càng tốt bởi hoạt động của những cơ quan trong cơ thể còn yếu, sáng tạo là thận. Trẻ ăn quá mặn sẽ tác động tới chức năng của thận và hình thành thói quen ăn uống không có tốt sau này. Bé dưới 1 tuổi, hoàn toàn không có cần nêm muối vào thức ăn dặm. Bé từ khoảng 1 – 2 tuổi, chỉ ăn muối với lượng cực ít, từ 0,3 – 2,3g/ngày.
Bên cạnh giảm thiểu dùng muối lúc nấu ăn, bạn nên tránh những loại thực phẩm chứa khá nhiều muối như dưa cà muối, mắm cá, mắm tôm, mắm thịt, khô cá, khô gà, khô mực,… hoặc các loại thực phẩm đóng hộp. Chúng chứa khá nhiều muối và chất bảo quản nên độc đáo không có rất tốt cho sức khỏe.
Đường là nguồn cung cấp năng lượng quan trọng cho cơ thể, cùng lúc, giúp quá trình tiêu hóa thức ăn và thảo luận chất diễn ra thuận lợi hơn. Tuy là vậy nhưng, việc dung nạp quá nhiều đường có thể gây rất nhiều hệ lụy, tại mức độ nhẹ thì làm suy giảm hệ miễn dịch, nặng hơn thì dẫn đến những bệnh béo phì, tiểu đường, tim mạch,… chính là lý do bạn nên hạn chế ăn đường để có cơ thể khỏe mạnh và ít nguy cơ bệnh tật.
Tương tự như đường, chất béo cũng đóng vai trò không kém phần quan trọng trong quá trình chuyển hóa năng lượng. Tuy nhiên, cơ thể chỉ nên dung nạp một lượng chất béo vừa đủ, vào khoảng 600g/tháng cho một người trưởng thành. Nên tuân thủ nguyên tắc ăn béo vừa phải, ưu tiên cho chất béo từ thực vật và hạn chế chất béo từ động vật. Điều này sẽ giúp cơ thể phòng tránh được các bệnh béo phì, tim mạch, tăng huyết áp và một vài bệnh lý khác.
Dù bạn ăn theo chế độ dinh dưỡng nào thì cũng nên nhớ rằng nguyên tắc ăn uống quan trọng là bổ sung rất nhiều rau, củ, quả trong thực đơn ăn uống hàng ngày. Bởi các loại thực phẩm này cất giữ rất nhiều vitamin, khoáng chất và chất xơ, vừa vô cùng tốt cho hệ tiêu hóa, vừa thúc đẩy quá trình thanh lọc, thải độc hiệu quả hơn. Độc nhất, các loại rau lá xanh và củ, quả màu vàng chứa khá nhiều beta-caroten, có tác dụng phòng chống ung thư, đẩy lùi bệnh tật.
Nước mang tới rất nhiều “lợi ích vàng” cho sức khỏe như giúp tinh thần tỉnh táo, cải thiện lượng máu, phòng bệnh sỏi đường tiết niệu và phòng chống táo bón, giữ ẩm cho da,… bởi thế, luôn luôn bảo đảm uống đủ nước mỗi ngày, từ 1.5 – 2 lít nước để cơ thể luôn luôn khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng.
Một nguyên tắc ăn uống bất di bất dịch là hãy bảo đảm tin cậy vệ sinh thực phẩm. Bằng thực phẩm bẩn, không được chế biến và bảo quản đúng cách thức là nguyên nhân gây ngộ độc và các bệnh nguy hiểm khác.
Chính vì vậy, chỉ dùng thực phẩm tươi xanh, có xuất xứ rõ ràng, chế biến kỹ lưỡng và bảo quản cẩn thận. Nên có thói quen rửa tay sạch sẽ trước khi thực hiện chế biến thức ăn và ăn uống để loại trừ vi khuẩn bám trên tay, dính vào thức ăn và xâm nhập vào cơ thể.
Và cuối cùng, hãy tránh xa những chất kích yêu thích có hại cho sức khỏe như thuốc lá, rượu, bia,… Cùng với ấy, mỗi ngày dành ít nhất 30 phút để luyện tập thể dục thể thao. Bởi cách thức này, bạn sẽ có một sức khỏe cực tốt, một tinh thần tỉnh táo và đẩy lùi mọi bệnh tật.
Mong rằng các nguyên tắc và biện pháp xây dựng chế độ ăn uống khoa học trên sẽ giúp bạn hiểu ra rằng ăn uống điều độ, hợp lý quan trọng như thế nào. Từ đó áp dụng các nguyên tắc vàng này vào bữa ăn hằng ngày của mình để giúp cơ thể luôn được khỏe mạnh.
Nguồn: Fiti.vn
